Các vụ việc kẹt xe kéo dài ở TP.HCM chỉ là ùn ứ vì xe vẫn xe hyundai da nang
có thể nhúc nhích được". Câu nói của giám đốc Sở Giao thông vận tải
TP.HCM Bùi Xuân Cường mới đây làm cộng đồng mạng "dậy sóng".
Số liệu xe tham gia giao thông ở TP.HCM - Ảnh: Hữu Khoa, Đồ họa: T.Thiên
Tại cuộc họp báo do Sở Giao thông vận tải (GTVT) TP.HCM tổ chức ngày
29-9 vừa qua, báo cáo chỉ ra trong chín tháng đầu năm 2015 không xảy ra
vụ ùn tắc giao thông nào trên 30 phút!
Con số đưa ra là: 9 tháng, TP chỉ xảy ra... 18 vụ ùn ứ giao thông.
Thông tin này đã làm nhiều người ngỡ ngàng.
Nhích từng nửa vòng bánh xe, không gọi kẹt xe, gọi là gì?
xe hyundai da nang
Mỗi ngày đi làm trên đoạn đường từ ngã tư Hàng xanh về cầu Bình Triệu,
chị Phạm Thị Khuyên (Đồng Nai) nói có khi không “nhúc nhích” được gì
trong nhiều phút, có khi phải kiên trì nhích từng nửa vòng bánh xe một.
“Đừng nói là 30 phút, có khi kẹt cả tiếng hơn. Xe lưu thông trên
đường mà phải nhích từng chút một thì không gọi là kẹt xe thì gọi là gì
bây giờ?”, chị Khuyên nói.
Trong khi đó, chị Thảo Nguyên (Bình Thạnh) cho biết có ngày đến công
ty trễ cả tiếng đồng hồ vì ùn tắc giao thông trên đường Nguyễn Oanh,
đoạn hướng về Gò Vấp.
Nhìn những hình ảnh kẹt xe ở Sài Gòn, một bạn đọc lo lắng nếu lỡ có
sự cố có người cần đi cấp cứu, xe cứu thương làm sao tiếp cận với người
bệnh?
“Người tham gia giao thông nghe còi hụ muốn tránh dạt ra nhường lối
cho xe cứu thương vào thì tránh, dạt ra chỗ nào?”, bạn đọc viết.
Chị Phạm Ngọc Liên đưa ra một tính toán: đoạn đường bình thường đi 5
phút, khi kẹt xe phải tốn 30 phút, nghĩa là đã phí phạm 25 phút. Con số
25 phút này nhân lên với hàng triệu phương tiện giao thông thì sẽ ra
con số khổng lồ về lãng phí thời gian và cả về hao tổn nhiên liệu, thất
thoát kinh tế do trễ giờ làm, đình đốn công việc, năng suất lao động
giảm sau nhiều giờ “vật lộn” với kẹt xe.
Vào năm 2007, PGS.TS Phạm Xuân Mai (ĐH Bách khoa TPHCM) cùng nhóm
nghiêm cứu đã đưa ra con số thiệt hại do kẹt xe gây ra vào khoảng 14.000
tỉ đồng.
Tại một hội thảo được tổ chức vào tháng 9-2014, PGS.TS. Nguyễn Minh
Hòa, trưởng khoa Đô thị học, ĐH KHXHNV TP.HCM đánh giá tổn thất hàng năm
do tắc nghẽn giao thông tại TP.HCM ước tính lên đến khoảng 23.000 tỉ
đồng, tương tương 1,2 tỉ USD.
Kẹt xe lành mạnh và không lành mạnh
Xe cộ kẹt cứng từ cầu vượt ngã tư Thủ Đức kéo dài trên đường Lê Văn Việt (P.Hiệp Phú, Q.9, TP.HCM)
“Phương tiện cứ lần từng bước một thì đó là kẹt xe rồi. Nếu phương
tiện di chuyển rất chậm thì gọi là ùn tắc giao thông”, PGS.TS Phạm Xuân
Mai nhận định.
Trao đổi với TTO về vấn đề này, kiến trúc sư (KTS) Ngô Viết Nam Sơn
kể câu chuyện khi mình còn sống ở New York, một trong những thành phố
sầm uất nhất thế giới cũng hiếm khi vướng vào những vụ kẹt xe kéo dài
nhiều tiếng đồng hồ mà không di chuyển được bao nhiêu như ở TP.HCM, trừ
phi có những sự cố lớn.
PGS.TS.NGƯT. Nguyễn Văn Thụ, nguyên giám đốc Trung tâm Tư vấn Phát
triển Giao thông vận tải cho rằng vấn nạn kẹt xe thì nước nào cũng gặp
phải. Đồng tình, KTS Ngô Viết Nam Sơn cũng nhìn nhận việc đặt ra mục
tiêu thành phố không kẹt xe là “không tưởng”.
Tuy nhiên, với các nước có hệ thống giao thông vận tải tốt thì kẹt xe
nghĩa là dòng xe lưu thông bị chậm lại so với tốc độ bình thường, thời
gian kẹt xe ngắn chứ không giống như TP.HCM là các phương tiện không
di chuyển được trong thời gian rất dài, ông Nguyễn Văn Thụ nhận xét.
Theo KTS Ngô Viết Nam Sơn, có thể hiểu kẹt xe theo hai loại là kẹt xe lành mạnh và kẹt xe không lành mạnh.
Kẹt xe lành mạnh là kẹt xe trong mức chấp nhận được, có thể “sống
chung”. Chấp nhận được nghĩa là kẹt xe nhưng phương tiện vẫn di chuyển
được với tốc độ chậm trong giới hạn chấp nhận được và có giải pháp khác
để lựa chọn di chuyển như các phương tiện giao thông công cộng, ông Sơn
nói.
“Chẳng hạn cùng một con đường nhưng khi thông thoáng đi được 60km/giờ
thì khi kẹt xe chỉ đi được 15km/giờ. Nghĩa là phải có con số định
lượng rõ rệt, chậm là chậm bao nhiêu, bao lâu. Ví dụ anh lái xe từ nơi
làm việc ở trung tâm về khu ngoại thành trong giờ cao điểm mất 30 phút,
nhưng anh hoàn toàn có thể lựa chọn giao thông công cộng và chỉ mất 15
phút. Tức là anh chấp nhận kẹt xe khi anh chọn đi bằng phương tiện cá
nhân”, KTS Ngô Viết Nam Sơn đưa ra ví dụ.
Một yếu tố khác của kẹt xe lành mạnh, theo KTS Ngô Viết Nam Sơn là
khi kẹt xe, mọi người có thể lựa chọn dừng lại hai bên đường - nơi có
những trung tâm mua sắm, giải trí có bãi xe lớn… và chờ đến khi hết kẹt
xe thì đi về. Như vậy, việc kẹt xe lại góp phần giúp những dịch vụ hai
bên đường phát triển.
Ngược lại, kẹt xe không lành mạnh là khi phương tiện không thể di
chuyển được hoặc di chuyển với tốc độ rất chậm. Thứ hai là người tham
gia giao thông không thể có lựa chọn nào khác để di chuyển về phía mình
muốn đi cho dù sẵn sàng chọn con đường đi vòng dài hơn. Thứ ba là đã lỡ
vướng vào kẹt xe thì phương tiện không thể dừng lại cũng chẳng thể đi
lui.